Một Số Loại Sáp Ong Phổ Biến Trên Thị Trường Và Công Dụng!
Sáp ong rừng là một trong những sản phẩm thiên nhiên mang lại nhiều công dụng đối với sức khỏe, sắp đẹp,… của con người.
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại sáp ong phổ biến được rao bán. Vậy các loại sáp ong này có gì khác nhau? Hãy để Tây Nguyên Xanh được trả lời câu hỏi này giúp bạn!
MỤC LỤC |
MẬT ONG SÁP
Mật ong là một trong những sản phẩm có nhiều công dụng phổ biến, được nhiều người tìm mua.
Sáp được hình thành do ong thợ, ong tiết ra từ tám tuyến phản chiếu sản sinh sáp ở bên trong mảnh bụng (tấm chắn bụng hoặc mảng của từng đoạn cơ thể) trên các đoạn bụng của ong thợ. Kích cỡ những tuyến sáp này phụ thuộc vào tuổi ong thợ và sau nhiều lần bay hàng ngày, những tuyến này bắt đầu bị teo dần.
Mật ong sáp (hay sáp ong) thường được nằm trong một lớp màng bao quanh tổ. Nó được kết tụ do những con ong thu lượm từ nhiều loài thực vật rừng khác nhau và được sản xuất từ tuyến bụng của những con ong non, lấy ra khỏi cơ thể chúng, sau đó tiếp tục được các con ong khác nhai, xử lý và được gắn vào tổ ong
Sáp mới ban đầu trong suốt và không màu, trở nên mờ đục sau khi nhai và pha trộn với phấn hoa của ong thợ xây tổ. Ngoài ra, sáp dần ngả màu vàng hoặc nâu do sáp nhập dầu phấn hoa và keo ong.
Các loại sáp ong rừng chúng ta dễ bắt gặp là sáp ong khoái bởi đây là một trong những loài ong sản sinh được nhiều mật, đem lại nhiều giá trị dinh dưỡng cho người sử dụng. Bên cạnh đó, còn có một số loại mật ong sáp khá phổ biến và được nhiều người biết đến như sáp ong vàng, sáp ong ruồi, sáp ong dú, … Đây đều là những loại sáp được đánh giá cao về tiêu chuẩn chất lượng cũng như độ an toàn với sức khỏe con người.
SÁP MẬT ONG RỪNG
Cũng giống như nhiều loài khác, ong rừng tập trung nhiều ở khu vực núi rừng ở đó tập trung nhiều hương hoa để có thể xây dựng tổ và đi kiếm mật về tổ. Mật ong rừng thường có vào 2 mùa, 1 mùa chính và 1 mùa phụ trong năm.
Thông thường khai thác mật ong vào mùa chính bắt đầu từ cuối 2, đầu tháng 3 tính theo dương lịch và kéo dài đến giữa hoặc hết tháng 6. Đây là thời điểm ong kéo về những khu vực quen thuộc để lấy mật và phát triển sinh sản. Khi qua tháng 6 thời tiết thay đổi, những cơn mưa kéo về thường xuyên đàn ong sẽ chia đàn và đi di trú ở những khu vực khác mà sẽ không ở tại địa điểm này nữa.
Thời gian từ tháng 11 đến tháng 12 dương lịch được xác định là mùa phụ để khai thác mật ong rừng. Thường thì đây là thời điểm khi mùa mưa đi qua, đàn ong sau lần di cư sẽ quay trở về khu vực cũ làm tổ và xây dựng lại.
Do vậy, ở Tây Nguyên, thường sau Tháng Giêng là thời điểm người dân một số tỉnh miền núi tiến hành lên rừng lấy mật ong. Sau những đợt tìm kiếm, sản phẩm người dân thu về thường sẽ là mật ong rừng nguyên sáp (hay sáp mật ong rừng).
Phần sáp tổ ong rừng thu được sau đó có thể tiếp tục dùng để chế biến và sử dụng. Còn với những bầu mật còn nguyên tảng chỉ cần lấy xác ong còn sót ra khỏi sáp, đảm bảo cho mật ong nguyên sáp được sạch là có thể bảo quản và sử dụng.
Tuy nhiên, do quá trình thu nhặt, vận chuyển được tiến hành trên địa hình khó khăn ở miền núi, nên thành phẩm thu được sẽ có những với những bầu mật bị bể vụn. Lúc này, người ta sẽ loại bỏ những vụn sáp nhỏ và xác ong để làm sạch mật, sau đó cho vào chai, lọ để bảo quản.
SÁP ONG RỪNG CÓ TÁC DỤNG GÌ
(i)Đối với sức khỏe
Sáp ong rừng qua chế biến hay thậm chí sử dụng trực tiếp đều có những tác dụng nhất định đối với sức khỏe con người.
Theo một số nghiên cứu trên thế giới, sáp tổ ong, đặc biệt là sáp ong rừng có chứa rất nhiều thành phần hóa học có lợi như: axit amin, các axit béo và este, khoảng 20 – 30 loại flanovoid, các vitamin B1, B2, A, E, D; các khoáng chất như canxi (Ca), magie (Mg), sắt (Fe), đồng (Cu), kẽm (Zn), mangan (Mn); nicotinic acid, folic acid, … cùng nhiều khoáng chất có lợi khác. Do vậy mà việc sử dụng sáp ong rừng có thể đem lại nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe.
Một số công dụng nổi bật có thể kể đến như: Giúp điều trị các bệnh về đường tiêu hóa, chữa băng huyết, chữa bệnh trĩ ra máu, ung nhọt viêm tai giữa, tăng cường hệ tiêu hóa, ngăn ngừa nhiễm trùng, nâng cao hệ miễn dịch; giảm lượng cholesterol trong máu, hỗ trợ tim mạch; điều trị, giảm ho cho trẻ nhỏ; cải thiện chức năng gan hiệu quả.
Ngoài ra, với hàm lượng flavonoids trong thành phần, sáp ong rừng còn giúp cầm máu trong chảy máu chân răng.
Bên cạnh đó, với thành phần chủ yếu là vitamin, chất khoáng, dưỡng chất và các nguyên tố vi lượng khác, sáp ong rừng còn là nguồn thực phẩm tốt giúp cho nướu khỏe, răng bền.
(ii)Đối với sắc đẹp
Trong chăm sóc và làm đẹp, sáp ong rừng được sử dụng như một loại mỹ phẩm tự nhiên, an toàn cho làn da. Việc sử dụng có thể giúp bạn đem lại làn da mềm mại, có tác dụng dưỡng ẩm về mùa đông.
Bên cạnh đó, nó còn bảo vệ làn da trước những tác hại của môi trường xung quanh bởi sáp ong còn có thể được sử dụng làm là nguyên liệu của nhiều loại kem chống nắng chất lượng.
SÁP ONG RUỒI
Ong ruồi là một trong những loài ong có kích thước nhỏ, với phần đầu to, cơ thể thon và nhỏ dần về phía chóp bụng. Đặc điểm nhận dạng là chúng thường di chuyển rất chậm chạp với 3 đôi chân ngắn, đôi cánh mỏng và nhỏ bé.
Ong ruồi thường sinh sống trên rừng, nơi có khí hậu mát mẻ. Chúng thường làm tổ trong hang hốc, bọng cây, bụi cỏ hay dưới cành cây to hoặc cũng ở trên cây dừa, sống hoang dại, ... Tuy nhiên, do số lượng không nhiều, loài ong này lại sống phân tán, không hay tập trung ở một khu vực cố định nên việc tìm kiếm sáp loài ong này là rất khó.
Sáp ong ruồi được biết với chất lượng thơm ngon, bổ dưỡng, vô cùng quý hiếm và được rất nhiều người ưa chuộng trong nhiều loại sáp ong rừnghiện nay. Sở dĩ được đánh giá cao bởi ong ruồi là loài ong luôn chọn nguồn nước sạch để uống, kết hợp với việc thường xuyên ăn các loại thực phẩm lỏng như nhựa cây, mật hoa, trái cây, nước bọt ấu trùng, … do vậy mà các chất dinh dưỡng, chất hữu cơ tích tụ càng làm tăng cường việc sản xuất mật với chất lượng cao.
Nhờ hàm lượng dinh dưỡng cao mà sáp ong ruồi được sử dụng với nhiều cách chế biến khác nhau. Trong đó, rượu sáp ong ruồi là cách chế biến không mất quá nhiều công sức nhưng sản phẩm thu về có nhiều công dụng cùng giá trị dinh dưỡng cao.
Rượu sáp ong ruồi sau quá trình ngâm tạo nên loại rượu chứa nhiều thành phần vô cùng hữu ích, có lợi cho sức khỏe, đem tới nhiều công dụng trong việc chữa bệnh đau dạ dày, mất ngủ, giúp an thần giảm stress, dưỡng da, giúp giảm cân,….
SÁP ONG DÚ
Ong dú (hay còn gọi là ong rú, ong không ngòi đốt và một số tên gọi khác theo địa phương) là loài ong lấy mật. So với các giống ong mật khác như ong ruồi, ong khoái, ong mật, ong dú có kích cỡ nhỏ hơn, tính hiền, không đốt, không gây nguy hiểm cho người nuôi.
Như một số loài ong mật khác, ong dú cũng ăn phấn hoa lên men được thu thập và chế biến từ các hạt phấn của một bông hoa và uống mật ong dú được tạo thành từ mật hoa để sống.
Trong tự nhiên, có thể tìm thấy sáp ong dú ở bọng cây, bộng của cành cây khô hay các vết nứt trên tường, ...
Mật ong dú cùng sáp ong dú được tạo ra từ thu hoạch mật hoa chế biến giống như ong mật, có vị ngọt, thanh và hơi chua vì có độ axit cao hơn, mật ong dú thường có độ thủy phần cao hơn ong mật trung bình 25% nhưng không bị hỏng khi bảo quản.
Mật ong dú có nhiều tác dụng về mặt y học, làm thuốc chữa bệnh hay thực phẩm chức năng, trong ngành mỹ phẩm cũng được ứng dụng rất nhiều so với các loại mật ong khác; giúp thanh nhiệt, chống viêm, giải độc gan, giảm đau, sát trùng vết thương, chữa viêm đường tiêu hóa, dạ dày, đại tràng, tiêu đờm ... Riêng sáp ong dú thường được sử dụng chế biến các sản phẩm làm đẹp như dưỡng da tay, tẩy tế bào chết hay hỗ trợ giảm cân,...
SÁP ONG VÀNG
Sáp ong vàng là một trong những loại sáp tự nhiên được tạo ra trong tổ ong của loài ong mật.
Thành phần chủ yếu của sáp ong vàng bao gồm các este của axit béo và các loại rượu mạch dài khác nhau. Sáp của tổ ong gần như trắng, nhưng dần dần trở nên vàng hoặc nâu hơn do sự kết hợp của dầu phấn hoa và keo ong. Ong mật sử dụng sáp ong để xây dựng các tế bào tổ ong, trong đó ong non của chúng được nuôi dưỡng bằng mật ong và các tế bào phấn hoa được đóng nắp để bảo quản. Khi người nuôi ong khai thác mật, họ dùng dao hoặc máy cắt bỏ các nắp sáp từ mỗi ô tổ ong.
Màu sắc của sáp thay đổi từ gần như trắng đến nâu, nhưng thường là màu vàng, tùy thuộc vào độ tinh khiết và loại hoa mà ong thu thập. Sáp ong là một loại sáp cứng được hình thành từ hỗn hợp của một số hợp chất.
Sáp ong có công dụng làm dịu và làm mềm da. Ngoài ra, do có đặc tính kháng khuẩn tự nhiên và khả năng giữ nước cao, nên rất tốt cho các sản phẩn lotion, son dưỡng môi và các sản phẩm chăm sóc da dưỡng ẩm tự nhiên.
Bạn cũng có thể nấu tan sáp ong để đúc thành nến thơm của riêng bạn. Sáp ong là nguyên liệu tuyệt với để làm nến, vì nến sáp ong phát ra rất ít khói.
ĂN SÁP ONG CÓ TỐT KHÔNG
Sáp ong rừng là kết quả của quá trình đàn ong thu lượm từ nhiều loài thực vật rừng khác nhau. Sau đó được sản xuất từ tuyến bụng của những con ong non và lấy ra khỏi cơ thể chúng, tiếp tục được các con ong khác nhai, xử lý và được gắn vào tổ ong. Vậy ăn sáp ong có tốt không?
Theo một số nghiên cứu trên thế giới, sáp tổ ong, đặc biệt là sáp ong rừng có chứa rất nhiều thành phần hóa học có lợi như: axit amin, các axit béo và este, khoảng 20 – 30 loại flanovoid, các vitamin B1, B2, A, E, D; các khoáng chất như canxi (Ca), magie (Mg), sắt (Fe), đồng (Cu), kẽm (Zn), mangan (Mn); nicotinic acid, folic acid, … cùng nhiều khoáng chất có lợi khác. Do vậy mà việc sử dụng sáp ong rừng có thể đem lại nhiều lợi ích, giá trị dinh dưỡng cho người sử dụng.
Tuy nhiên, cũng giống như nhiều sản phẩm khác, việc sử dụng sáp ong rừng cũng cần thực sự lưu ý bởi không phải ai cũng nên sử dụng. Các chuyên gia khuyến cáo những đối tượng như bệnh nhân ung thư đang trong giai đoạn xã trị; người mắc các bệnh về gan và thận (chẳng hạn như viêm gan, xơ gan, ...); những người bệnh bị cao huyết áp hay những người bị bệnh về hệ tiêu hóa, … là những đối tượng không nên sử dụng sáp ong bởi việc sử dụng không những không đem lại hiệu quả vốn có của sáp ong, mà nó còn ảnh hưởng đến bệnh nền thậm chí có thể gây nhiều tác dụng phụ, …
SÁP ONG ĂN NHƯ THẾ NÀO
Như đã đề cập trên, sáp ong là một trong những sản phẩm chứa rất nhiều chất hữu cơ, chất dinh dưỡng cần thiết cho con người. Do vậy bạn có thể sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp như chế biến sáp ong rừng thông qua một số cách thức như: nấu chảy để thu được sáp ong rừng nguyên chất hay ngâm rượu sáp ong rừng, …
Với việc sử dụng trực tiếp, bạn cần lưu ý lựa chọn mua loại sáp ong uy tín, có nguồn gốc xuất xứ, hạn sử dụng rõ ràng để tránh mua phải những loại sáp ong không đảm bảo chất lượng.
Nếu muốn nấu để thu sáp ong rừng nguyên chất, bạn cần đun sôi lượng nước vừa phải, sau đó lấy phần sáp thô cắt nhỏ để dễ khuấy cho tan. Khi nước sôi, cho phần sáp thô đã cắt nhỏ vào, khuấy cho sáp tan chảy hoàn toàn. Sau đó, cho hỗn hợp vừa nấu xong vào phần ray/lưới để lọc lấy sáp. Dùng đũa để ép phần cặn sáp ong rừng ra đối với ai dùng lưới lọc, hay dùng thìa đối với ray lọc. Sau đó, bỏ phần bã đã lọc được trong ray/lưới, còn phần hổn hợp sáp thu được làm nguội để hỗn hợp đông lại.
Có nhiều cách để làm nguội sáp song như để hỗn hợp sáp ong tự nguội, hay cho nồi sáp vào một nồi nước lạnh để hỗn hợp tự nguội dần (làm nguội cách nước) hoặc nếu muốn tiết kiệm thơi gian, bạn có thể cho nước trực tiếp vào nồi sáp đã lọc được.
Nếu muốn ngâm rượu sáp ong rừng, bạn chỉ cần cho rượu vào phần sáp ong đã chuẩn bị, ngâm trong bình khoản 6 tháng đến khi hỗn hợp chuyển sang vàng nhạt hay sẫm màu là có thể sử dụng.
NGÂM RƯỢU SÁP ONG RỪNG
Nguyên liệu:
- Sáp ong rừng
- Rượu ngâm (nên sử dụng loại rượu có nồng độ cồn từ 40 – 50 độ)
Dụng cụ:
- Bình ngâm (nên chọn lọi bình thủy tinh to, trong suốt để dễ dàng quan sát và theo dõi sự thay đổi của màu rượu và sáp. Bên cạnh đó, nên chọn loại bình ngâm có vòi để tiện sử dụng)
Cách làm:
Trước tiên, để việc ngâm rượu được ngon, bạn nên chọn loại sáp ong rừng uy tín, đảm bảo chất lượng để việc bảo quản, sử dụng được tốt nhất. Bởi trên thị trường có rất nhiều loại sáp ong được bày bán, mỗi loại lại có những nguồn gốc, đặc điểm không đồng nhất nhau, do vậy mà chất lượng sáp ong cũng có sự khác nhau giữa các loại.
Trong đó, sáp ong rừng là loại sáp ong được sản xuất từ tổ ong rừng tự nhiên, hoàn toàn không có sự can thiệp của con người trong quá trình hình thành sáp ong do vậy mà chất lượng của nó được đánh giá vượt trội hơn các loại sáp ong khác. Vì vậy, việc sử dụng sáp ong rừng ngâm rượu sẽ giúp rượu ngâm được ngon hơn.
Sau khi tìm mua được sáp ong rừng uy tín, bạn cần chọn loại rượu ngâm phù hợp để đem lại hiệu quả.
Đầu tiên, cho phần sáp vào bình ngâm, nên xếp gọn gàng để tận dụng diện tích cũng như giúp bình rượu trông đẹp mắt hơn. Lưu ý, phần này nên sử dụng găng tay hoặc đũa để đảm bảo vệ sinh.
Sau đó, cho từ từ phần rượu đã chuẩn bị vào và đậy nắp thật chặt rồi đặt ở một không gian cố định trong nhà, tránh tiếp xúc ánh nắng trực tiếp, hạn chế việc di dời.
Sau khoảng 6 tháng, bạn có thể mang ra sử dụng. Lúc này, màu sắc của rượu sẽ thay đổi từ trong sang vàng nhạt và càng sẫm màu hơn khi để lâu.
TÁC DỤNG CỦA SÁP ONG RỪNG NGÂM RƯỢU
Sáp ong rừng với những giá trị dinh dưỡng, công dụng sẵn có, việc sử dụng trực tiếp có thể đảm bảo nguyên vẹn chất dinh dưỡng. Tuy nhiên để làm tăng hương vị của sáp ong, bạn có thể dùng chính phần sáp ong trên mang ngâm cùng rượu. Sản phẩm tạo ra chắc chắn không làm bạn thất vọng.
Nếu bạn chỉ biết đến rượu như một chất kích thích, và việc “uống rượu không tốt cho sức khỏe” thì hẳn là bạn đang chưa có cái nhìn toàn diện về “thức uống” trên.
Rượu là một chất kích thích, tuy nhiên nó không đương nhiên có hại trong mọi trường hợp. Các tác dụng phụ như đau đầu, xay xỉn thưởng biểu hiện khi bạn sử dụng quá liều lượng. Nên nếu biết cách sử dụng, biết liều lượng sử dụng thì việc sử dụng rượu lại rất có lợi cho sức khỏe.
Một trong những cách sử dụng phổ biến hiện nay là ngâm rượu với một số dược liệu, con vật, trái cây, ... trong đó phổ biến và được nhiều người biết đến là rượu sáp ong rừng. Vậy công dụng nó có giống như sáp ong thông thường hay không?
Bên cạnh những công dụng của việc sử dụng sáp ong nguyên chất, rượu sáp ong rừng còn có thể đem lại nhiều lợi ích sức khỏe, trong đó có thể kể đến như:
- Trị đau nhức xương khớp cho cả người già và người trung niên
- Giúp tăng cường lưu thông khí huyết, giúp ngủ ngon
- Giải độc tố trong cơ thể
- Tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ hệ tiêu hóa
- Hỗ trợ điều trị các bệnh về tiêu hóa như viêm dạ dày, viêm đại tràng, ...
Như đã đề cập trên, để việc sử dụng rượu trở nên có lợi cho cơ thể, bạn chỉ nên sử dụng ở một liều lượng vừa phải. Có thể sử dụng hàng ngày nhưng không nên sử dụng liên lục trong thời gian dài, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 ly rượu nhỏ. Trung bình chỉ nên sử dụng dưới 50ml/ngày để không dẫn đến tình trạng say xỉn, phản tác dụng.